Co grozi za upublicznienie wizerunku bez zgody? To pytanie ma kluczowe znaczenie dla każdego, kto korzysta z mediów społecznościowych, publikuje zdjęcia lub filmy z udziałem innych osób. Prawo chroni wizerunek jako jedno z najistotniejszych dóbr osobistych, a naruszenie tych przepisów wiąże się z poważnymi konsekwencjami prawnymi, zarówno cywilnymi, jak i karnymi[1][2][3][6].
Ochrona wizerunku według polskiego prawa
Wizerunek jest prawnie chronionym dobrem osobistym, którego rozpoznawalna postać wymaga wyraźnej i jednoznacznej zgody osoby przedstawionej w celu jego upublicznienia[1][2][4]. Zasady tej ochrony określa art. 81 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz art. 23 i 24 kodeksu cywilnego, zapewniające podstawową ochronę dóbr osobistych, w tym wizerunku[2][5].
Rozpowszechnianie wizerunku oznacza jego publiczne udostępnienie w dowolnej formie, np. poprzez publikację w Internecie, telewizji czy prasie[4]. Zgoda osoby powinna być jasno sprecyzowana według warunków, takich jak: miejsce, czas, forma i zakres wykorzystania, i nie może być domniemana[2][3][4].
Obowiązek udowodnienia istnienia zgody ponosi zawsze podmiot publikujący wizerunek danej osoby[2][3]. Brak tej zgody stanowi naruszenie prawa.
Wyjątki od obowiązku uzyskania zgody
Prawo przewiduje ściśle określone wyjątki, kiedy zgoda na rozpowszechnianie wizerunku nie jest wymagana. Dotyczy to:
- osób powszechnie znanych, lecz wyłącznie gdy publikacja następuje w związku z pełnieniem przez nie funkcji publicznych
- wizerunku udostępnionego jako element całości, np. tłumu lub krajobrazu, gdzie pojedyncza osoba nie stanowi głównego tematu obrazu[1][5]
Publikacja poza tymi wyjątkami, bez odpowiedniej zgody, stanowi naruszenie prawa.
Konsekwencje cywilnoprawne za bezprawne upublicznienie wizerunku
Bezprawne rozpowszechnianie wizerunku stanowi poważne naruszenie prawa, skutkujące możliwością:
- wniesienia żądania zaniechania dalszego naruszenia
- żądania usunięcia skutków naruszenia, np. usunięcia publikacji
- dochodzenia odszkodowania lub zadośćuczynienia za doznaną krzywdę[1][2][3][4]
Roszczenia te wynikają z przepisów kodeksu cywilnego dotyczących ochrony dóbr osobistych.
W praktyce najczęściej przedmiotem sporów jest publikacja zdjęć lub nagrań w Internecie bez zgody zainteresowanej osoby[1][4].
Odpowiedzialność karna za publikowanie wizerunku bez zgody
W określonych sytuacjach bezprawne udostępnienie wizerunku może skutkować także odpowiedzialnością karną. Jest to szczególnie istotne, gdy naruszone zostają przepisy dotyczące prawa do prywatności lub godności osobistej.
Art. 191a kodeksu karnego przewiduje sankcję pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat dla sprawcy przestępstwa polegającego na nieuprawnionym rozpowszechnieniu wizerunku innej osoby[3][6]. Odpowiedzialność karna może dotyczyć także innych przepisów, np. art. 190a, 191, 212 lub 216 kodeksu karnego, w zależności od okoliczności[1][3][4][8].
Sankcje obejmują nie tylko osoby fizyczne, ale także podmioty publikujące zdjęcia pracowników bez formalnej zgody, co może skutkować poważnymi konsekwencjami dla pracodawcy[6].
Zakres i formy prawnej ochrony wizerunku
Ochrona wizerunku obejmuje mechanizmy cywilnoprawne i karne, skutecznie zabezpieczając przed naruszeniami. Zgoda powinna być zawsze jednoznaczna, określająca miejsce, czas, formę i zakres publikacji; brak tych elementów sprawia, że publikacja jest bezprawna[4]. Wycofanie udzielonej zgody jest możliwe, lecz konsekwencje takiego działania mogą być określone w umowie, np. w postaci kar umownych[3].
Podmiot publikujący musi być każdorazowo przygotowany na wskazanie dowodu zgody na rozpowszechnianie wizerunku danej osoby, gdyż to na nim spoczywa obowiązek wykazania jej istnienia[2][3].
Podsumowanie ryzyka prawnego upublicznienia wizerunku bez zgody
Bezprawne rozpowszechnienie wizerunku niesie ze sobą wysokie ryzyko prawne, zarówno w sferze cywilnoprawnej (roszczenia o odszkodowanie, zakaz dalszego wykorzystania, obowiązek przeprosin), jak i karnej (grzywna, ograniczenie wolności, nawet do 5 lat pozbawienia wolności)[1][3][6]. Przepisy jasno określają wymogi dotyczące zgody na publikację, rozszerzając ochronę nie tylko na osoby prywatne, ale również pracowników oraz osoby publiczne poza zakresem pełnienia funkcji.
Upublicznienie czyjegoś wizerunku bez spełnienia warunków prawnych oraz bez odpowiedniej zgody stanowi zawsze naruszenie prawa i może mieć poważne konsekwencje finansowe oraz osobiste dla naruszającego.
Źródła:
- [1] https://slmadwokaci.pl/blog/co-grozi-za-rozpowszechnianie-cudzego-wizerunku/
- [2] https://lexdigital.pl/ochrona-wizerunku
- [3] https://gm-adwokaci.pl/prawo-cywilne/ochrona-dobr-osobistych/bezprawne-rozpowszechnianie-wizerunku
- [4] https://rkrodo.pl/co-grozi-za-wykorzystanie-wizerunku-bez-zgody/
- [5] https://adwokaci-ks.pl/porady/co-grozi-za-wykorzystanie-wizerunku-bez-zgody/
- [6] https://www.kkz.com.pl/2025/08/20/odpowiedzialnosc-karna-za-udostepnienie-wizerunku-pracownika-bez-zgody-konsekwencje-prawne-dla-pracodawcy/
- [8] https://www.parp.gov.pl/component/content/article/75803:wizerunek-osoby-fizycznej-prawne-aspekty-i-ochrona

MaleWielkieDane.pl – portal o technologii bez marketingowego bełkotu. Piszemy o analizie danych, AI, cyberbezpieczeństwie i innowacjach dla ludzi, którzy potrzebują odpowiedzi, nie teorii.
